Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών (ΣΠΩ)
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Step beauty & health
Το Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών (ΣΠΩ) είναι η πιο κοινή ορμονική διαταραχή των γυναικών, εμφανίζεται στο 6%-7% του γυναικείου πληθυσμού.
Οι πολυκυστικές ωοθήκες όταν απεικονίζονται στον υπέρηχο είναι ελαφρώς διογκούμενες και φέρουν πολλαπλές μικρές κύστες στην περιφέρεια τους. Το κύριο χαρακτηριστικό του ΣΠΩ είναι η δυσλειτουργία στην ωορρηξία, με αποτέλεσμα να εμφανίζεται το πρόβλημα της υπογονιμότητας.
Το ΣΠΩ αποτελεί ένα συνδυασμός ορμονικών μεταβολών. Η ορμονική διαταραχή που παρατηρείται είναι η αυξημένη παραγωγή ανδρογόνων από την ωοθήκη, καθώς επίσης και
η διαταραχή στην έκκριση και λειτουργία της ινσουλίνης. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο συχνά συνυπάρχει παχυσαρκία ή είναι δυσχερής η απώλεια βάρους.
Τα «ύποπτα» συμπτώματα
- Διαταραχές έμμηνου ρύσεως: καθυστέρηση της έμμηνου ρύσεως, 40 ημερών και πλέον, ή η παντελής έλλειψη περιόδου.
- Αυξημένη τριχοφυΐα στο πρόσωπο (άνω χείλους και σαγόνι), ανάμεσα στους μαστούς, στους μηρούς και στην κοιλιά.
- Ακμή, λιπαρότητα, και πιο σπάνια αλωπεκία.
- Μελαγχρωστική ακάνθωση (πεπαχυσμένο και σκούρο δέρμα σε αυχένα, μασχάλες, μηρούς)
- Αύξηση του βάρους ή δυσκολία στην απώλεια των περιττών κιλών. Όσον αφορά το κεφάλαιο «κιλά» είναι χαρακτηριστική η αυξημένη κατανομή του λίπους στην κοιλιακή χώρα ακόμα και σε γυναίκες με φυσιολογικό βάρος.
Συνέπειες του ΣΠΩ
- Υπογονιμότητα λόγω απουσίας ωορρηξίας
- Σακχαρώδης διαβήτης (εκτιμάται ότι το 10% των γυναικών με ΣΠΩ θα νοσήσουν όταν φτάσουν σε ηλικία 40 ετών)
- Αυξημένος κίνδυνος για σακχαρώδη διαβήτη και υπέρταση στην κύηση
- Αυξημένη αρτηριακή πίεση, καρδιαγγειακά νοσήματα
- Υψηλή χοληστερίνη και τριγλυκερίδια
- Υπερπλασία ενδομητρίου, καρκίνος ενδομητρίου (η σχέση αυτή δεν είναι απόλυτη και συνδέεται και με το αυξημένο βάρος της γυναίκας)
- Άπνοια στον ύπνο, ιδιαίτερα σε υπέρβαρες γυναίκες
Διάγνωση του ΣΠΩ
Η διάγνωση βασίζεται:
- Στο ιατρικό ιστορικό (χαρακτηριστικά έμμηνου ρύσεως)
- Κλινική εικόνα (ακμή, τριχοφυΐα, παχυσαρκία)
- Εργαστηριακές εξετάσεις (FSH,LH ανδρογόνα, σάκχαρο, ινσουλίνη)
- Υπερηχογραφικός έλεγχος
Θεραπεία
Η θεραπεία του ΣΠΩ εξαρτάται από τα συμπτώματα και από την επιθυμία ή όχι της γυναίκας να τεκνοποιήσει.
Η περίσσεια ανδρογόνων και ο ασταθής κύκλος μπορεί να αντιμετωπιστεί με τη χρήση αντισυλληπτικών δισκίων, αν και δεν είναι η μόνη, ούτε η καλύτερη λύση. Η άμεση σχέση του ΣΠΩ με την αντίσταση στην ινσουλίνη οδηγεί στην υιοθέτηση άλλων θεραπευτικών στρατηγικών, γιατί εάν ρυθμιστεί η αντίσταση στην ινσουλίνη μπορεί να αντιμετωπιστεί και η ορμονική ανισορροπία.
Επομένως απαιτείται η απώλεια του περιττού βάρους, η τακτική αερόβια άσκηση και η αλλαγή των διατροφικών συνηθειών.
Γυναίκες οι οποίες επιθυμούν να τεκνοποιήσουν, μπορούν να λάβουν σκευάσματα που προκαλούν ωορρηξία, όπως κιτρική κλομιφαΐνη ή συνθετική ωοθυλακιοτρόπος ορμόνη, σκευάσματα που βελτιώνουν τη διαταραχή του μεταβολισμού της ινσουλίνης, ενώ σε επίμονες καταστάσεις μπορούν αν εφαρμοστούν λαπαροσκοπικές επεμβάσεις όπως η διάτρηση των ωοθηκών.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι το ΣΠΩ είναι μια χρόνια κατάσταση με πολλές προεκτάσεις και πιθανόν απώτερες επιπλοκές, είναι βασικό η γυναίκα να γνωρίζει με βεβαιότητα τι έχει, να λαμβάνει εξατομικευμένες συμβουλές, έτσι ώστε να εξασφαλίσει καλύτερη υγεία, γονιμότητα και ποιότητα ζωής.
Μαρία Σ. Μπέζα
Χειρουργός Μαιευτήρας – Γυναικολόγος
